Ununoktiyum (Uuo




Ununoktiyum (Uuo), eka-radon veya 118. element olarak da bilinen 118 atom numaralı transaktinit elementtir. Ununoktiyum ve Uuo, IUPAC tarafından bu element için verilmiş geçici isim ve sembollerdir.[8] Ununoktiyum "bir-bir-sekiz-yum"un Dog Latin ifadesidir. Periyodik tabloda p bloğunda yer alır ve 7. periyodun son elementidir. Ununoktiyum 18. gruptaki tek sentetik elementtir. Keşfedilen elementler içinde en büyük atom numarasına ve atom kütlesine sahip olanıdır.

Radyoaktif ununoktiyum son derece kararsızdır, ve 2002'den beri 294Uuo izotopunun yalnızca üç (belki dört) atomu algılanabilmiştir.[9] Bu durum, elementin özelliklerinin ve olası bileşiklerinin deneysel olarak belirlenmesine çok az izin verse de, kuramsal hesaplamalar, bazıları beklenmedik olmak üzere birçok öngörüye izin vermektedir. Örneğin 18. grup elementi olmasına rağmen, diğer 18. grup elementlerinin tamamı soygaz iken, ununoktiyum olasılıkla bir soygaz değil.[1] Önceleri elementin gaz olduğu düşünülüyordu ancak şimdi, rölativistik etkilerden dolayı normal şartlar altında bir katı olduğu tahmin edilmektedir


1960'lara kadar ununoktiyum eka-emanation (emanation radonun eski adıdır) olarak biliniyordu. 1979'da IUPAC ununoktiyum olarak anılacak element için öneriler yayımladı. Ununoktiyum (bir-bir-sekiz-yum), elementin keşfi onaylanıncaya ve IUPAC isimde karar verinceye kadar, yer tutucu olan bir sistematik element adıdır.[29] 118. elementin keşfi uzun süredir geniş çapta kabul görse de IUPC henüz onaylamadığı için ununoktiyum ismi halen kullanımdadır. Ayrıca keşfin arkasında bulunan iki ekip (Ruslar-ABD'liler) arasında da, adlandırma konusunda bir konsensus yoktur.

2002'deki geri çekilmeden önce Berkeley'deki araştırmacılar elementi, araştırma ekibinin lideri olan ve daha önceki 95 ve 106 atom numaraları arasındaki on iki elementin de keşfinde yer alan Albert Ghiorso'ya ithafen ghiorsium (Gh) olarak isimlendirmeyi planlamışlardı.[30]

Rus kaşifler sentezlerini 2006'da rapor ettiler. Keşfin arkasında bulunan JINR'deki Flerov Nükleer Tepkimeler Laboratuvarı (FNTL) çalışanlarının ilk isim önerileri Dubnadyum (Dn) oldu. Ancak bu terim ekibin daha önce keşfedip adlandırdıkları Dubniyum (Db) elementi ile büyük benzerlik gösteriyordu. 2007'de Rus enstitüsünün başkanı, bir Rus dergisine verdiği röportajda ekibin iki isim üzerinde karar vermeye çalıştığını duyurdu: Dubna'daki araştırma laboratuvarının kurucusu Georgy Flyorov'un onuruna flyorium; ve Dubna'nın bulunduğu Moskovskaya Oblastı'ndan dolayı moskovyum.[31] Başkan ayrıca, elementin kaliforniyum hedefleri sağlayan Amerikalılarla işbirliği içinde keşfedilmiş olmasına karşın elementin Rusya'nın onuruna isimlendirilmesi gerektiğini çünkü JINR'deki Flerov Nükleer Tepkimeler Laboratuvarı'nın dünyada bu işin başarılabileceği tek tesis olduğunu belirtti.[32][33] Ancak daha sonra bu isimler 114. element (flerovyum) ve 116. element (moskovyum) için önerildi.[34]

118. elementin adı halen resmi olarak ununoktiyumdur. Ancak bazı Rus kökenli yazılarda element anılırken moskovyum (Kiril: московий) adı ve Mk simgesi kullanılmaktadır. Genel olarak bilimsel yazılarda element için herhangi bir sistematik ad yerine atom numarası kullanımı tercih edilir. Ununoktiyum 118. element olarak anılırken, elementin izotopu olan ununoktiyum-294 de 294118 şeklinde gösterilir.