Aleksandr İzvolski

Kont Aleksandr Petroviç İzvolski (Rusça: Александр Петрович Извольский; d. 18 Mart 1856, Moskova, Rus İmparatorluğu - ö. 16 Ağustos 1919, Paris, Fransa), Rus diplomat ve siyaset adamı, izlediği politikalar I. Dünya Savaşı öncesinde Balkanlar'da Rusya ile Avusturya-Macaristan arasındaki ilişkilerin gerginleşmesine yol açmıştır.


Petersburg'daki İmparatorluk Okulu'nda öğrenim gördü. Mayıs 1906'da dışişleri bakanı olana değin dünyanın çeşitli yerlerinde diplomatik görevlerde bulundu.

1907'de, önce Japonya'yla Rusya arasındaki uyuşmazlığı çözüme bağladı, ardından Britanya ile bir antlaşma imzalayarak İran, Tibet ve Afganistan'da Britanya-Rus rekabetinden kaynaklanan anlaşmazlığı çözümledi. Daha sonra Rus dış politikasını Balkanlar'a doğru yönlendirdi. 1905'te Japonya'ya karşı yenilgiye uğrayan Rusya, Türk Boğazları yoluyla sıcak denizlere çıkmak amacıyla Rus savaş gemilerine yeniden Boğazlardan geçiş hakkının tanınması çabalarına girişti.[1] Bu amaçlarla Moravya'nın Buchlau kentinde Avusturya ile sözlü bir anlaşmaya vardı (15 Eylül 1908). Ama Avusturya-Alman tertipleri karşısında boyun eğmek zorunda kaldı; Rusya'nın isteksiz de olsa Avusturya'nın Bosna'yı ilhakını (7 Ekim 1908) desteklemesi yalnızca Balkanlar'da bir bunalımın doğmasına değil, aynı zamanda bölgedeki dengenin Avusturya lehine bozulmasına yol açtı. Buna karşılık Avusturya Boğazlar'ın açılması konusunda nüfuzunu kullanmaya yanaşmadı. İzvolski bunun üzerine Avusturya'nın bölgedeki nüfuzunu kırmak amacıyla İtalya ile Racconigi Antlaşması'nı (24 Ekim 1909) imzaladı. Taraflar bu antlaşmayla Balkanlar'da tek bir gücün egemen olmasını önlemek için işbirliği yapmayı taahhüt ettiler.

Eylül 1910'da görevden alınan İzvolski bu tarihten Mayıs 1917'ye değin Fransa büyükelçiliği görevini yürüttü. Bu görevi sırasında Britanya, Fransa ve Rusya arasındaki Üçlü İttifak'ı güçlendirmeye çalıştı. Çarlık rejiminin yıkıldığı Şubat Devrimi'nden (Mart 1917) sonra büyükelçilik görevinden çekilmesine rağmen Paris'te kalmayı sürdürdü.