Asa Philip Randolph



A. Philip Randolph 1963 NYWTS.jpgAsa Philip Randolph (d. 15 Nisan 1889; Crescent, Florida - 16 Mayıs 1979, New York), ABD'li sendikacı ve insan hakları savunucusu. ABD'de yaşayan Siyahların eşit haklar için verdiği mücadelenin önderlerindendir.

Metodist bir papazın oğluydu. 1911'de New York'un Harlem semtine yerleşti. City College'da öğrenim gördü. 1912'de Chandler Owen'la birlikte bir iş bulma kurumu kurarak Siyah işçileri örgütlemeye çalıştı. ABD'nin 1917'deki I. Dünya Savaşı'na katılmasının ardından gene Owen'la birlikte, savaş sanayisinde ve orduda daha çok Siyaha görev verilmesini isteyen The Messenger (1929'dan sonra Black Worker) adlı dergiyi yayımlamaya başladı. Savaştan sonra New York'taki Rand Sosyal Bilimler Okulu'nda ders vermeye başlayan Randolph, sosyalistlerin adayı olarak katıldığı seçimlerden hiçbirini kazanamadı.

1925'te Yataklı Vagon Hizmetlileri Sendikası'nı kurup başkanlığını üstlenerek, bu işkolunda çalışan Siyah işçileri örgütlemeye başladı. Amerikan İşçi Federasyonu'na (American Federation of Labor-AFL) bağlı sendikaların yarısının Siyah işçileri üyeliğe kabul etmediği bir dönemde sendikasını AFL'ye sokmayı başardı. Sendika ilk önemli sözleşmesini 1937'de Pullman Company'yle imzalandı. Randolph ertesi yıl AFL'nin kendi kadroları arasında ırk ayrımına karşı mücadele etmemesini protesto ederek federasyondan ayrıldı ve yeni kurulan Sanayi Örgütleri Kongresi'ne (CIO) katıldı. Yürüttüğü etkin mücadele sonucu Başkan Franklin D. Roosevelt, savunma sanayisinde ve federal bürolarda ırk ayrımı yapılmasını yasaklayan ve Adil İşe Alma Uygulamaları Komitesi'nin kurulmasını öngören bir kararname yayımladı (25 Haziran 1941). II. Dünya Savaşı'ndan sonra Orduda Ayrımcılığa Karşı Barışçı Direniş Birliği'ni kuran Randolph'un bu alandaki mücadelesi ise, Başkan Harry S. Truman'ın orduda ayrımcılığı yasaklayan bir kararnameyi benimsemesiyle sonuçlandı (26 Temmuz 1948).

Randolph 1955'te AFL'yle CIO'nun birleşmesinden oluşan AFL-CIO'nun başkan yardımcılığına ve yönetim kurulu üyeliğine getirildi. 1960-66 arasında, arkadaşlarıyla birlikte AFL-CIO içindeki ayrımcılığa karşı koymak üzere kurduğu Amerikan Siyah İşçi Konseyi'nin başkanlığını üstlendi.

Randolph 200 binden fazla kişinin katıldığı 28 Ağustıs 1963'teki İş ve Özgürlük İçin Washington Yürüyüşü'nün önderleri arasındaydı. 1965'te yoksulluğun nedenleri konusunda araştırmalar yürüten A. Philip Randolph Enstitüsü'nü kurdu. 1968'de sağlık nedenleriyle Yataklı Vagon Hizmetlileri Sendikası'nın başkanlığından ayrılarak emekli oldu.